Uşaqlar və çətin suallar
Bəzən övladlarımız və ya özümüzdən kiçik bacı-qardaşımız bizə yaxınlaşıb “Uşaq necə olur?”, “Uşaq anaların qarnına necə girir?”, “Uşaq ananın qarnından necə çıxır?” kimi suallar verərək bizi çətin vəziyyətdə qoyurlar. Bilmirik necə izah edək ki, uşaq sualına ətraflı cavab alsın və dediklərimizi başa düşsün. Atalar demişkən: “nə şiş yansın, nə də kabab”. Bu gün bu məqaləni […]
Uşağa xərclik necə verilməli?
Böyük yaşlarda puldan doğru istifadə etmə,balaca vaxtlardan öyrədilən vərdişdən çox asılıdır.Ailələr uşaqlarına xərclik verərkən özünü nəzarətdə saxlamalı və konkret mövqeləri olmalıdırlar. Xərclik yaxşı bir hərəkətə mükafat və ya hər hansı öhtəliyində olan işinə ödəmə deyildir.Xərclik uşağa seçməyi məsuliyyət hissi daşımağı öyrətmək üçün vasitə olmalıdır. Ümumiyyətlə,uşaqlara 3-cü sinifin sonlarında,yəni 9-10 yaşlarında pul verilməlidir.Az yaşda uşağa pulun […]
Yeniyetmələrlə davranış qaydaları
Uşaqlar böyüdükcə problemləri də böyüyür. Əgər dünənə qədər əsas qayğımız uşağı gəzintiyə aparanda düzgün geyindirmək, ona “dostunu nəyə görə incitmək olmaz” deyə başa salmaq idisə, bu gün o, artıq özü bizə necə yaşamağın lazım olduğunu öyrətməyə başlayıb. Artıq tez-tez onun davranışları qarşısında çıxılmaz vəziyyətdə qalırıq. Bəs, nə etmək olar? Qarşılıqlı anlaşmanı necə əldə edə bilərik? […]
Tək uşaqların psixologiyası
Bu gün ananın da işləməsiya da maddi şərtlər kimi səbəblərlə yalnız tək uşaq sahibi olmağı seçən ailə sayı bir xeyli çoxaldı, xüsusi ilə də böyük şəhərlərdə. Bəzi insanlar, tək olmanın bu uşaqlarda mənfiliklər yaradacağını mütəfəkkirlər. Halbuki əhəmiyyətli olan uşaqların necə yetişdirildiyi, onlara necə tərbiyə verildiyidir. Baxaq tək uşaq üçün cəmiyyətdə edilən yaraşdırmalar nələr. Ərköyün olar […]
Cinsi tərbiyə nə vaxt başlayır?
Cinsi tərbiyə, uşaqlarınız ilk mənalı suallarını soruşduqlarında və fiziki fərqililiklərinə dair işarələr özlərini göstərməyə başladığında başlayır. Uşaqlara məktəb əvvəli necə bir cinsi təhsil verməliyik? Uşaqlara məktəbdən əvvəlki dövrdə veriləcək cinsi tərbiyə ilə öz bədənini tanımağı, qarşı cinsin fərqliliyini qəbul etməsiyi və yaxşı ilə pis toxunuşu ayırd etməsiyi öyrənir. Nələri necə etməliyik? Uşaqlarınıza cinsi orqanlarını gerçək […]
Uşağınızın həyatını yönləndirməyin
Gözləmələriniz həqiqi olsun Ana və ataların həqiqi gözləmələrə sahib olması və uşağın ehtiyac, istək və qabiliyyətlərini göz qarşısında saxlayaraq qərar alması lazımdır. Valideynlər, öz həyatlarında əskikliyini hiss etdikləri , bitməmiş işlərini uşaqları üzərində tamamlamaq istəməyə bilər. Bəzi mükəmməl valideynlər yaxşı təhsil aldıqları üçün uşaqlarının ehtiyaclarını diqqətə almadan onları da yaxşı məktəblərə göndərmək istəyərkən, bəzi ana-atalar […]
Verdiyiniz məsləhətlərə özünüz əməl edirsiniz?
Uşağınızı hər mövzuda xəbərdar edir və ona yaxşı olanı öyrətməyə çalışırsınız. Yaxşı ya bütün söylədiklərimizi siz tətbiq edirsinizmi? Uşağınıza başqalarına kömək etmənin nə qədər gözəl bir şey olduğunu söyləyib dayanırsınız; amma böyük marketlərdə etdiyiniz alverlərin ardından alver səbətini belə yerinə qoymağa ərinirsinizTez-tez “yetər uşağım artıq, bağla bu televizoru!” deyirsiniz; amma hər axşam, yatana qədər davamlı […]
Uşaqların sevimlisi – TV
Uşaqları şiddətlə bağlı olan seriallara, xəbərlərə və cizgi filmlərinə baxmağa icazə verilməməlidir. Mütəxəsislər hesab edir ki, televizor digər yaş qruplarına nisbətən uşaqlara daha çox təsir edir. Onlar tv-ni özlərinə örnək götürür. Bu isə bir sıra fəsadlara yol aça bilər. Çünki uşaqlar daha həssas olur, şiddət və.s kimi psixoloji məqamlar onlara tez təsir edir. Bu kimi […]
Valideynlərini idarə edən uşaqlar
Uşaqlar valideynlərini necə “idarə edir” və bunun qarşısını almaq olar? Psixoloq və pedaqoqların fikrincə, uşaqlar valideynlərini idarə etməyi bacarırlar. Belə gizli idarəetmə manipulyasiya adlanır. Uşaq ən yaxşı diplomatdır. Valideynlərinin “zəif damarı”nı tuta bilən uşaq bundan öz gizli məqsədlərinə çatmaq üçün istifadə edir. Məsələn, qız atanın növbəti gəlinciyi almaq istəməməsinə cavab olaraq “Nənəmi hamıdan çox istəyirəm, […]
Uşaq tərbiyəsi. Eqoist uşaq
Uşaqların həyatında belə bir dönəm olur ki, onlar durmadan təkrar edirlər: “ Mən hamıdan birinci yedim”, “ Mən hamıdan güclüyəm”, “ Ana, sənin sözünə qulaq asıram, bacı yox, hə?” , “ mən heç nədən qorxmuram” və s. Bütün bunlar özündən müşdəbehlik və razılıq kimi qəbul edilməməlidir. Əslində uşaq öz gücünü və imkanlarını, istəklərini bildirmək , […]