Davranış pozuntusu, yoxsa qüsurlu tərbiyə
Ontogenetik inkişafda hər yaş dövrünün spesifik davranış formaları və xarakteristikaları var. Uşaqlarda tədricən yaşa uyğun fərqli davranış formaları təzahür edir. Uşağın davranışı ilə ailənin tələbləri arasında paradoks yaranır ki, buda ailədə əsəbi psixoloji mühit, konfliktə səbəb olur. Bəzi ailələr isə anomal davranışı ərköyünlük kimi qiymətləndirir və “uşaqdır” böyüyəndə düzələr deyib həssas münasibət göstərmirlər. Bu isə […]
Enurez nədir?
Enurez yuxuda sidik saxlaya bilməməklə xarakterizə olunan fenomendir. Həkimlərin əksəriyyətinin fikrincə, qızlarda 4 yaşdan yuxarı, oğlanlarda isə 5 yaşdan yuxarı olduqda sidik saxlamamağı enurez adlandırmaq olar. Əksər hallarda uşaq böyüdükcə enurez keçib gedir. Gecələr qeyri-ixtiyari sidik salma altı yaşlı uşaqların 10%-də, 14 yaşda olan yeniyetmələrin isə 3%-də müşahidə edilir. Nadir hallarda böyüklərdə enurez keçmir. İlkin […]
Uşağın tərbiyəsində baba və nənə
Nəvə sevgisi özəl bir sevgidir.Hər baba və nənə üçün onları qucağına almaq və böyümələrini izləmək xoş bir duyğudur.Nənə və babaların uşaqlar üzərində müsbət təsirləri vardır.Bəzən uşaq ana və atasından görmədiyi sevgini onlardan görə bilir və bu da uşaqların psixi inkişafına müsbət təsir göstərir. Valideynlərin işləməsi uşağa kimin baxacağı problemini ortaya çıxarır.Uşağa baxılması dövründə nənə və […]
Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlara necə davranmalı?
Bu uşaqlar 3-4 yaşlarında olanda fərqli olduqlarını hiss etməyə başlayar və 20li yaşlara qədər bu əngəli anlamağa, qavramağa, qəbul etməyə çalışarlar. Çox ağır əqli geriliyi olan uşaqlar bu fərqliliyi qavramaqda çətinlik çəkərlər. Fərqliliklərini anlamağa başlayan uşaqların ilk verdikləri reaksiya qəzəbdir, çünki uşaq dərin bir əngəllənmə hissi yaşayar və bu da ciddi qəzəbə səbəb olar. “Nə […]
Ölüm anlayışını uşağa necə izah etməli ?
Travma -normal həyat davam edərkən birdən-birə ortaya çıxan ,həyatın normal axışını və fəaliyyətini əngəlləyən ,qorxu ,dəhşət ,çarəsizlik duyğularına yol açan , insanın varlığını təhdid edən sarsıdıcı hadisələr olaraq izah edilə bilər. Travma -zəlzələ, sel kimi təbii fəlakətlər,müharibələr ,cinsi və ya fiziki təcavüzlər ,zorla qaçırılma ,nəqliyyat qəzaları, fərdin fiziki və ruhsal bütövlyünə yönəlmiş ,gerçək bir ölüm […]
Uşaqlarımıza dayə seçərkən nələrə diqqət etməliyik?
Ana olmaq böyük məsuliyyət tələb edir. Övladını böyütmək, qayğısına qalmaq, sevgi, nəvaziş vermək hər bir ananın məsuliyyəti çərçivəsində olsa da, bəzən analar övladlarını saxlamaq, bəzən isə karyera uğrunda işləməyə üstünlük verirlər. Belə olan şəraitdə isə uşaqlar yaxın qohumlara çox zaman isə dayələrə etibar edilir. Dayə seçərkən analar çox zaman övladına yaxşı baxan səmimi, dürüst, etibarlı […]
Şagirdlərin peşə seçimində valideyinlərin təsiri
İnsanlar peşə seçərkən onların qərarlarına təsir edəcək bir çox amillərlə qarşılaşırlar. Bu amillər sırasına onun doğulduğu ailəsi, yaşadığı cəmiyyət, fərdi xarakterik xüsusiyyətləri, maraq və meylləri, qabiliyyətləri də daxildir. Bəzi hallarda insanın peşə seçimi etməyində həyat şərtləri də rol oynayır. Ancaq peşəseçiminə təsir edən əsas faktorlardan biri məhz ailədir. Demək olar ki, bir çox uşaqlı ailələri […]
Uşaqlarda aqressiya və isterik hallar
Uşaqlar nəyə görə aqressiv davranışlar göstərir? Uşaqlar nəyə görə bəzən səbəbsiz yerə ağlayır? Nəyə görə bəzən isterik davranışlar göstərir? Bunun müxtəlif səbəbləri var. Birinci növbədə ilk öncə biz uşağın həm fizioloji həm psixoloji vəziyyətinə diqqət yetirməliyik. Bəzən uşaqlar yəni bir çox hallarda danışa bilmədikləri zaman valideynləri incidən onları narahat edən stuasiyalar yarada bilərlər. Məsələn, uşaqların […]
UŞAQLARDA QORXULAR
Bizim bu gün ki, mövzumuz uşaqlarda qorxulardı. Qorxu nə deməkdi? Necə yaranır? Qorxu hər birimizə tanış gələn mövzudur. Uşaqların qorxu hissi keçirməsi normaldır, həm də uşaqların psixi inkişafları üçün lazımdır. Uşaqların ilk qorxusu çağa vaxtlarındanbaşlanır. 0-6ay: Ani səs-küy. 7-12ay: Tanış olmayan insanlar, qəfil səslər, valideyndən ayrılma ən çoxda anadan ayrılma qorxusu. 1-2yaş: aralarında uşaqların əsas […]
Uşaqların təhsilində cəzanın faydası və məhdudiyyətləri
Uşaqların yetişdirilməsində mükafat və cəzanın böyük bir yeri vardır. Uşaqların təhsili deyincə bunu yalnız bir təhsil təşkilatı olan məktəb olaraq düşünməmək lazımdır. Burada hər kəsin uşağın təhsili üzərində böyük bir payı vardır. Uşaqların; ailəsinə, ətrafına və yurduna faydalı bir fərd olaraq yetişdirilməsində, məktəbin yanında, ailənin, ətrafın hətta əsgər ocağının belə payları olduğunu söyləyə bilərik. Uşaqların […]
