Uşaqlarda dırnaq yemə və barmaq əmmə
Barmaq əmmə problemi adətən valideynlərdən, “barmağını əmir görəsən hər hansı problem var mı?”, barmaqlarını əmməsi dişlərinə zərər verə bilər mi?”, “Bu vərdişi nə vaxt tərgidər?” “Barmağını əmməməsi üçün nələr etməliyik,” kimi oxşar suallarla gəlir. Barmaq əmmə də dırnaq yemə, alt islatmaq, yalan danışmaq vərdiş və təhsillə bağlı problemlərdir. Dünyaya gəlmək ilə körpələr həyata uyğunlaşmaq və […]
Televizor asılılığı uşaqlara necə təsir göstərir?
Uşaqların çöldə oyun oynaması üçün məkanın olmaması televizor asılılığını artırır.Televizor məsələsində ana və ataların diqqətli olması uşaqların inkişafı baxımından çox vacibdir. Televizor asılılığı uşaqlara necə təsir göstərir və valideynlər nələrə diqqət etməlidirlər? -0-3 yaş-Bu yaşlar uşaqların beyin inkişafının ən kritik olduğu vaxtdır.Uşaqların beyin inkişafının böyük bir hissəsi bu yaşlarda tamamlanır.Uşaqlar,xüsusilə,2 və 3 yaş arasında ətraf […]
Rotasizm
R səsi tələffüzunə görə mürəkkəb səslərdən biridir. Valideynlərin nəzərində olsun ki, uşağın nitqi inkişafı mərhələsində ən son formalaşan samit səslər R və L səsləridir ki, bu da 4-5 yaşa təsadüf edir. Rotasizm diaqnozu nitqində R səsinin tələffüzu olmadıqda nəinki uşaqlara, bəzən də böyüklərə qoyulan loqopedik diaqnozdur. Pararotasizm-normal, dişarxası R səsinin hər hansı bir səslə əvəz […]
Autizm nədir?
Autizm-erkən yaş dövründə başlayan, sosial münasibətlər və ünsiyyət sferasında problemlərin olması ilə özünü göstərən ümumi inkişaf problemidir. Autizmin əlamətləri əsasən iki yaşından etibarən özünü göstərməyə başlayır. Autizm-özünə qapanma, real həyatdan uzaqlaşma kimi təzahür edir. Autizm kifayət qədər geniş yayıimış haldır belə ki, təxminən min uşaqdan beş nəfərində müşahidə olunur. Hal-hazırda autizmin yaranmasinin dəqiq səbəbləri məlum […]
Şiddətə məruz qalan uşaqlar
Şiddətə məruz qalan bir uşaq bir dəfə və ya dəfələrlə yaşamış olanlara müxtəlif yollarla cavab verə bilər. Üstəlik, sadəcə bunlara məruz qalmaları deyil, həm də bu görüntülərə şahidlik etmələri kifayətdir. Şiddət uşaqlara pis təsir göstərə bilər. Şiddətə məruz qalan uşaqlarda hadisədən sonra uşaqdan-uşağa fərqli olaraq bunlar gözlenilir. Dalaşqan və əsəbi davranışlar sərgiləyə bilər. Özünə qapanar […]
Uşağın psixologiyasını pozmaq istəyən hər bir ailənin etməsi lazım olan tək şey:Dayaq.
Family Psychology jurnalında dərc olunan və Teksas Universitetindən olan Dr Elizabeth Gershoff başçılığı ilə irəli sürülən bir iş “şillə ilə ” cəzalandırılan uşaqların psixologiyasında təəccüblü bir nəticəni ortaya çıxardı.160 min uşaq üzərində aparılan iş şillə vurmanın uşaqların psixologiyasına olan təsirini üzə çıxardı.Elizabeth Gershoff bu mövzuyla əlaqəli “Analizlərimiz bir çox valideynin çoxda şiddət etmədiyini düşündüyü və […]
Dostluq qurmaqda çətinlik çəkən uşaqlar
Günümüz şərtlərində, anaların çoxu işləməkdədir. Bu səbəblə də uşaqların həyatı, sürətlə ev mühitinin və məhəllə mədəniyyətinin qoruyucu aurasından uzaqlaşır. 2-3 yaş bağçalarla başlayan ictimailəşmə mühiti, uşaq bağçası və digər məktəb mühitləriylə sürməkdədir. Beləcə uşaq daha sürətli bir şəkildə yaşıdlarıyla və qaydalarla tanışmaqdadır. Bu ictimailəşmə mühitləri uşağın inkişafı üçün də ehtiyacdır. Uşağı təbii mühitlərdə gözləmək lazımdır. […]
Maraq və sevgi uşağa necə əks etdirilir?
Demək ki uşağa sevgi və qayğı göstərmək şərtdir. Sözə gəlincə hamımız sevirik amma göstərməyi bilmirik. Uşaqlar dünyaya gəldikləri andan etibarən anaları dərin bir əlaqəyə girirlər və dünya dizaynları analarıyla qurduqları əlaqəylə formalaşır. Gözlərini dünya həyatına açmaları və ananın qucağına ilk almalarıyla birlikdə bağlanma prosesi başlayır. Həyatımız boyu ən çox ehtiyacımız olan güvən duyğusu, qucağa alma, […]
Psixi inkişafda ləngimə, yoxsa pedaqoji baxımsızlıq
Ontogenetik inkişaf zamanı dil, din, irqi mənsubiyyət və cinsindən asılı olmayaraq insanlar müxtəlif yaş dövrlərindən keçməli olurlar. Hər yaş dövrünündə öz spesifik xüsusiyyətləri, davranış formaları vardır. Psixika isə bu xüsusiyyət və formalar əsasında formalaşaraq gerçək aləmin faktlarını, mexanizmləri təzahür etdirir. İnsan psixikasının əsasını ali psixi funksiyalar, yəni duyğu, qavrayış, diqqət, hafizə, təfəkkür, nitq, təxəyyül təşkil […]
Hidrosefaliyanın psixi inkişafda rolu
Hidrosefaliya uşaqlarda rast gəlinən və onların psixi inkişafına mane olan xəstəliklərdəndir. Hidrosefaliya yunanca” hidro”- su, “sefalon”-baş sözlərinin birləşməsindən yaranmış və başın ölçülərinin normadan artıq böyüməsi ilə nəticələnən xəstəlikdir. Beynimizin içində bir-biri ilə təmasda olan boşluqlar vardır. Bu boşluqlardakı şəffaf maye beyini yan təsirlərdən qoruyur. Beyin onurğa mayesi adlanan bu maye qan dövranı kimi özünün dövr […]