Uşaqlarda dırnaq yemə və barmaq əmmə
Barmaq əmmə problemi adətən valideynlərdən, “barmağını əmir görəsən hər hansı problem var mı?”, barmaqlarını əmməsi dişlərinə zərər verə bilər mi?”, “Bu vərdişi nə vaxt tərgidər?” “Barmağını əmməməsi üçün nələr etməliyik,” kimi oxşar suallarla gəlir. Barmaq əmmə də dırnaq yemə, alt islatmaq, yalan danışmaq vərdiş və təhsillə bağlı problemlərdir. Dünyaya gəlmək ilə körpələr həyata uyğunlaşmaq və […]
Yeniyetməlik dövrü
11-19 yaş arasında olan yeniyetməlik dövrü uşaqlıqdan yetkinliyə doğru bir keçid dövrü olaraq qəbul edilir. İnsanlar inkişafın heç bir dövründə bu qədər sıx qarışıqlıq və problemlərlə qarşılaşmaz. Bu səbəbdən yeniyetməlik dövrünü bir xaos – üsyan dövrü olaraq da adlandıra bilərik. Bu dövrün özü də daxil olmaqla ətrafında bir döyüş yaratmağa hər zaman hazır olacaq. Bu […]
Yeniyetmələrdə müşahidə olunan bəzi davranış pozuntuları.
Yeniyetmənin mənəvi dünyasında bəzi narahatlıqlar diqqəti çəkir. Yalnızlıqdan alınan həzlə bərabər bir qrupa qatılma istəyi, böyüklərlə ziddiyyət, amma buna baxmayaraq onları qəbul etmə, narahatlıq və ümidsizliklə yanaşı gələcəyə yönələn böyük həvəs bu dövrün əsas narahatlıq yaradan hisləridir. Psixoloji narahatlıqların nəticələrini davranışlarda da görmək mümkündür. Hər bir davranış pozuntusunun mütləq bir səbəbi vardır. Müəyyən bir səbəbdən […]
Insan özünə nəyə görə qəsd edər?
Son zamanlar cəmiyyətimizdə tez – tez rast gəlinən hallardan biridə suisid yəni insanların özlərinə qəsd etməsidir. Insanlar öz həyatlarına müxtəlif cür son qoyurlar. Suisid – bir qayda olaraq ümidsizlikdən yaranan etiraz əlaməti kimi, şəxsi mənafeəsinin qorunması naminə fikirlərin dolaşması nəticəsində baş verir. Əsas amil isə yoxsulluq, işsizlik, itirmə qorxusu, ailə münasibətlərindəki anlaşılmazlıqlar və münaqişələr ucbatından […]
Kəkələmənin psixoloji tərəfləri
Kəkələmə, nitq aparatının əzələlərinin qıcolması nəticəsində nitq tempinin və ritminin pozulması ilə xarakterizə olunan bir problemdir. Bu hal, adətən, 2-7 yaş arasında başlayır və danışıq zamanı hərflərin və hecaların təkrarlanması ilə müşahidə olunur. Məsələn, “sa…lam” və “i…nsan” kimi ifadələrdə tutulmalar baş verir. Kəkələmənin psixoloji tərəfləri isə uşağın yaşadığı stres və gərginliklərlə bağlıdır və özünəinam hissinin […]
Özgüvənli uşaq böyütmək istəyərkən, narsist uşaq böyütmək
1970-ci ildən etibarən “özgüvən” valideynlər, müəllimlər və psixoloqların dilinə düşən bir kəlmədir. Əgər valideynlər uşaqlarının xoşbəxt və bacarıqlı yetişkin olmasını istəyirlərsə, onlara özgüvən aşılamaları lazım olduğunu düşünürlər. Müəllimlər özgüvənin akademik uğurun açarı olduğuna inanır və buna görə özünə hörmət duyğusu yeni tumurcuqlanan uşaqları incitməmək üçün tənqidi, narazıçılığı belə təriflə birgə deyirlər. Bir çox araşdırma özgüvən […]
Depressiya uşaq və gənclərdə
Depressiya nədir? Çətin və ya stressli hadisələr zamanı, o cümlədən, yaxın ailə üzvünün xəstələnməsi və ya vəfatı ilə əlaqədar özünü qəmli hiss etmək və ya ümidini kəsmiş, ruhdan düşmüş olmaq normal hal kimi qarşılanır. Lakin bəzən bu kədərli hisslər uzun müddət davam edir və gündəlik həyat tərzinə müdaxilə etməyə başlayir. Bu zaman əhval-ruhiyyənin aşağı olması […]
