Övlad valideyninə əl qaldırarsa…
Təbii ki,hər birimizin düzgün şəxsiyyət kimi formalaşmasında ailənin rolu əvəzsizdir.Ailə ən vacib sosial mühitdir.Bizim ətraf mühitlə də ilk tanışlığımız məhz ailədən başlayır.Buna görə də ailənin uşaq tərbiyəsində təsiredici rolu danılmazdır.Ailə tərbiyənin əsasıdır,mənbədir,kökdür.Məhz,niyə tərbiyədə ailənin rolu bu qədər önəmlidir?Mənim məqaləmin başlığı belədir:”Övlad valideyninə əl qaldırarsa…”Bir neçə ay bundan qabaq belə bir situasiya ilə qarşılaşdım.Marketdə alış-veriş edən […]
UŞAQLARIN TƏRBİYƏSİNDƏ NƏNƏ VƏ BABANIN MƏNFİ TƏSİRLƏRİ
Bilirik ki, uşaqların təlim-tərbiyəsində ana-ata əsas rol oynayır. Buna görə də ən sağlam ailə modeli də valideynlər və uşaqlardan ibarət olan kiçik ailədir. Valideynlərin işləməsi uşaqlara kim tərəfindən baxılacağı problemini yaradır və bu vaxt valideynlər ilk növbədə nənə-babaya müraciət edirlər. Maraqlıdır ki, nənə-babalar öz övladlarından fərqli olaraq, nəvələrini böyüdərkən onlara heç bir məhdudiyyət qoymur, bütün […]
Boşanmanın uşaqlara təsiri
Ayrılıq və ya boşanma xəbəri bu qərarı alan valideynlər üçün çox çətin bir müddətin aşılması mənasına gəlir.Bu müddətin də hər zaman sakit bir şekildə keçmədiyi bəllidir.Və bu müddət uşaqlar üçün də stress mənbəyi olaraq qarşımıza çıxır.Ona görə də boşanma prosesi ən çox uşaqlara təsir edir. Aparılan araşdırmalara görə uşaqların boşanma öncəsindən başlayaraq,boşanma müddəti və sonrasında […]
Uşaqlıq qorxuları
Uşaqlıq qorxuları çox müxtəlifdir, bunlar uşağın yaşından asılı olaraq deyişir. İlk növbədə, bu qorxuları uşaqlarda çox ciddi problemlər kimi görmemek və yaşanması lazım olan bir müddət kimi mənimsəməkdir. Lakin qorxuların səbəbləri araşdırılmalıdır. 24 aya qədər uşaqlar üçün ayırma narahatlığı (ayrı-ayrı narahatlıq) yaşamaq normaldır və biz uşaqın inkişafı üçün zəruri olduğunu bilməliyik. Uşaq anasına bir müddət […]
Rotasizm
R səsi tələffüzunə görə mürəkkəb səslərdən biridir. Valideynlərin nəzərində olsun ki, uşağın nitqi inkişafı mərhələsində ən son formalaşan samit səslər R və L səsləridir ki, bu da 4-5 yaşa təsadüf edir. Rotasizm diaqnozu nitqində R səsinin tələffüzu olmadıqda nəinki uşaqlara, bəzən də böyüklərə qoyulan loqopedik diaqnozdur. Pararotasizm-normal, dişarxası R səsinin hər hansı bir səslə əvəz […]
Şiddətə məruz qalan uşaqlar
Şiddətə məruz qalan bir uşaq bir dəfə və ya dəfələrlə yaşamış olanlara müxtəlif yollarla cavab verə bilər. Üstəlik, sadəcə bunlara məruz qalmaları deyil, həm də bu görüntülərə şahidlik etmələri kifayətdir. Şiddət uşaqlara pis təsir göstərə bilər. Şiddətə məruz qalan uşaqlarda hadisədən sonra uşaqdan-uşağa fərqli olaraq bunlar gözlenilir. Dalaşqan və əsəbi davranışlar sərgiləyə bilər. Özünə qapanar […]
Dostluq qurmaqda çətinlik çəkən uşaqlar
Günümüz şərtlərində, anaların çoxu işləməkdədir. Bu səbəblə də uşaqların həyatı, sürətlə ev mühitinin və məhəllə mədəniyyətinin qoruyucu aurasından uzaqlaşır. 2-3 yaş bağçalarla başlayan ictimailəşmə mühiti, uşaq bağçası və digər məktəb mühitləriylə sürməkdədir. Beləcə uşaq daha sürətli bir şəkildə yaşıdlarıyla və qaydalarla tanışmaqdadır. Bu ictimailəşmə mühitləri uşağın inkişafı üçün də ehtiyacdır. Uşağı təbii mühitlərdə gözləmək lazımdır. […]
Uşaqlarda dırnaq yemək problemi
Əmmə dövrü (2 yaşa qədər) bitdikdən sonra bəzi uşaqlarda dırnaqlarını yemək problemi ortaya çıxa bilər. Dırnaq yemək nədir? Dırnaq yemək uşağın öz dırnaqlarını yeməsi və ya bir əli ilə o biri əlini dırnaqlarını, dırnaq ətini qoparmasıdır. Hər dırnağı ilə, barmağı ilə oynayan uşağa: “Dırnaq yeyir” deyə bilərik mi? Təbii ki, xeyr. Müşahidə etmək lazımdır uşaq […]
Yeniyetmələrin əsas psixoloji problemləri
Yetkinlik,fərdin qarşı cinslə yaxınlaşması və bu yaxınlaşmanın nəticəsi olaraq,fiziki və hissiyyat baxımından doyuma çatması kimi adlandırılmaqdadır.Yetkinlik sadəcə fizioloji inkişafla bağlı deyil,hissi və zehni inkişafla da əlaqədardır.Uşaqlıqda başlayan yetkinlik qavramı,yeniyetməlik dövründə pik nöqtəyə çatır.13-14 yaşlarında başlayır,17-21 yaşlarında bitir. Qızlarda 11-13 yaş Oğlanlarda 13-15 yaş Yeniyetməlik dövründə böyümə və bədən dəyişikliklərinin davranış və qaydalar üzərindəki təsirləri: Yalnızlıq […]
Anada süd çatışmırsa, nə etmək lazımdır?
Tez-tez doğum evində qadınlarda süd azlığı olur. Evə gəlib dincəldikdən sonra qadın südün çoxalmasını hiss edir. Bu halda mütləq süd ifrazının azalmasının qarşısını almaq və körpənin tələbatına uyğun olaraq onun artırılmasına çalışmaq lazımdır. Süd verən ana fiziki gərginlikdən uzaq, sakit emosional şəraitdə olmalı, çoxlu müsafir qəbul etməməli, kifayət qədər qida və maye qəbul etməlidir. Kompot, […]