Necə danışmalıyıq ki, uşağımız bizi dinləsin?
“Necə danışmalıyıq, ki uşaq bizi dinləsin?” və “Necə dinləməliyik ki, uşaq bizə hər bir narahatçılığını anlatsın?” bu kimi suallar valideynləri çox düşündürür. Bəzən, biz valideynlər uşağın hisslərinə fikir vermirik. Məslən, ata futbol verilişini izləyir və bu zaman oğlu narazı halda ona müraciət edir: Ata, Orxan məni vurdu, məndə onu vurdum, sonra o məni… Ata gözlərini […]
Uşaqlar və çətin suallar
Bəzən övladlarımız və ya özümüzdən kiçik bacı-qardaşımız bizə yaxınlaşıb “Uşaq necə olur?”, “Uşaq anaların qarnına necə girir?”, “Uşaq ananın qarnından necə çıxır?” kimi suallar verərək bizi çətin vəziyyətdə qoyurlar. Bilmirik necə izah edək ki, uşaq sualına ətraflı cavab alsın və dediklərimizi başa düşsün. Atalar demişkən: “nə şiş yansın, nə də kabab”. Bu gün bu məqaləni […]
Verdiyiniz məsləhətlərə özünüz əməl edirsiniz?
Uşağınızı hər mövzuda xəbərdar edir və ona yaxşı olanı öyrətməyə çalışırsınız. Yaxşı ya bütün söylədiklərimizi siz tətbiq edirsinizmi? Uşağınıza başqalarına kömək etmənin nə qədər gözəl bir şey olduğunu söyləyib dayanırsınız; amma böyük marketlərdə etdiyiniz alverlərin ardından alver səbətini belə yerinə qoymağa ərinirsinizTez-tez “yetər uşağım artıq, bağla bu televizoru!” deyirsiniz; amma hər axşam, yatana qədər davamlı […]
Valideynlər və məşhur “cəza istəkləri” – I hissə
Belə düşüncə var ki cəza almayan uşaq necə doğruları öyrənəcək?! Ya da “el-aləm nə deyər?” düşüncəsindən dolayı cəzalar verilir. Və uşaqda öyrənilmiş qayda bu olur: kimsə görmürsə heç bir problem yoxdur. Cəmiyyət öz xoşbəxtliyini vacib sayan, öz tələbatlarını ödəməyə üstünlük verən ana-atanı elə çox da təqdirə layiq görmürlər. “Gecə-gündüz çalışaraq uşaqları üçün çörək pulu qazanan […]
Yeniyetməlik
Yeniyetməlik dövrü müxtəlif ədəbiyyatlarda fərqli yaş dövrlərinə bölünmüşdür. Bəzi ədəbiyyatlarda 11 yaş, bəzi ədəbiyyatlarda isə 12 yaşdan başlayan bu dövrün bitmə tarixi də bəzən 17 və ya 19 yaş göstərilmişdir. Əsasən qızlar yeniyetməlik dövrünə oğlanlara nisbətən 1-2 il tez keçid edər.
Uşaqlarda liderlik keyfiyyətini necə yaratmalı
1. Uşaqlarda liderlik keyfiyyətlərini necə inkişaf etdirməli? Ümumiyyətlə, uşaqlarda liderlik keyfiyyətlərinin inkişafına erkən dövrlərdən başlanılması tövsiyə olunur. Çünki bu keyfiyyətlərin bir çoxunun əsası elə məhz körpəlik dövründə qoyulur. Məsələn: lider üçün zəruri olan təşəbbüskarlıq, qətiyyətlilik, məqsədyönümlülük, məsuliyyətlilik, özünəinam və müstəqillik hissi kimi xüsusiyyətlərin formalaşdırılması əsasən mühit və tərbiyənin psixoloji təsirlərin sayəsində mümkün olur. Valideynlərin bəzən […]
3 yaş sindromu
3 yaş uşaqlar üçün kritik bir dövr olduğu üçün davranışlarındakı dəyişikliklər normaldır. Bu dövrdə uşağın özünü təsdiqləmə istəyi artır. Hər mühitdə,hər hadisədə var olduğunu, önəmli olduğunu hissetmək istəyir. Eyni zamanda uşağın dost çevrəsinə olan marağı da artır. 0-6 yaş aralığında uşaqlarda özgüvən duyğusu formalaşır. Əgər uşaq özünü güvənsiz hiss edərsə, lazımı qədər sosiallaşmazsa və ya […]
